Een andere taal leren is niet makkelijk, daar gaat een hoop tijd in zitten. Daarbij zijn er op dit moment veel mensen die Nederlands moeten leren, expats zoals Russische programmeurs, Spaanse ingenieurs en vooral vluchtelingen uit landen zoals Eritrea en Syrie.
Naar aanleidig van het boek ‘de taalhacker’ ben ik begonnen met een project om mensen te helpen met sneller Nederlands leren. Om het boek super kort samen te vatten:
- Woorden leren is essentieel, zonder woordenschat ga je een taal nooit leren
- Sommige woorden (zoals ik, hebben, hij, maar)worden veel vaker gebruikt dan anderen (macrameeën, acceptgiro), er zijn frequentiewoordenboeken waarbij woorden staan gesorteerd op volgorde van hoeveelheid gebruik
- De meeste gebruikte 1000 woorden in een taal vertegenwoordigen vaak rond de 75% van de geschreven woorden.
- Zonder vertaling is een woord heel moeilijk uit te leggen voor taalcoaches, met vertaling is het makkelijk
- Traditioneel onderwijs begint vaak met thema lijsten (eten, dieren, ziekenhuis,feestdagen), terwijl dat woorden zijn die je in het begin helemaal niet nodig hebt, je moet beginnen bij de woorden die men het meest gebruikt
- Om woorden echt te onthouden moet je ze herhalen, anders vergeet je ze snel weer. Sommige woorden blijven sneller plakken dan anderen, en je moet dus vooral de moeilijke woorden vaker herhalen. Dat kostte vroeger veel discipline en structuur
- Een woord van papier leren met een verkeerde (zelf bedachte) uitspraak helpt je ook niet verder. Je moet het meteen goed leren uitspreken, van papier is dat heel lastig. Afleren van zelfbedachte uitspraak is ook moeilijk.
- Vluchtelingen in Nederland krijgen veelal Nederlandse les, alleen die is in het Nederlands. Zonder basis woordenschat is dat heel lastig te volgen
Moeilijk, moeilijk, moeilijk dus.
Gelukkig is er een prachtige oplossing: Anki
Er bestaat een programma/app die is gemaakt om woorden/feitjes te onthouden. Het heet Anki (Japans voor memoriseren). Met Anki kan je zogenaamde Flashcard lijsten (Decks) maken. Je pakt een woord, voegt een vertaling toe en eventueel een bijpassende afbeelding een een audio bestand voor de uitspraak*. Iedere dag leer je twintig nieuwe woorden uit je lijst en herhaal je eerdere woorden. Woorden die je makkelijk vind komen steeds minder vaak terug.
Het mooiste nieuws is dat je zo’n lijst inclusief audio en plaatjes kunt delen met anderen.
Twee maanden geleden ben ik begonnen met het maken van Anki decks voor vluchtelingen. In zo’n deck staan de meeste gebruikte woorden in het Nederlands, met een vertaling in het Arabisch of Tigrinya (de taal van Eritrea). Voor de meeste woorden is er meteen een uitspraak te horen. Die lijsten deel ik via deze website en via de site van Anki. Anki is beschikbaar als desktop programma maar ook als app. De Android versie Ankidroid is ook gratis, alleen op Iphones moet je er voor betalen.
Verhaal 1, zonder Anki
Stel je bent in vluchteling uit Eritrea. Je zit in een asielzoekers centrum. Eerst krijg je maanden lang geen les. Je verveelt je. Na een half jaar krijg je twee keer les in de week. Je hebt geen woordenboek Nederlands, want die is er voor jouw taal niet, of je hebt daar geen 25 euro voor. De les is in het Nederlands. Daar begrijp je dus heel weinig van. Omdat je bijna geen woorden kent is de les zelf ook inefficient. Misschien leer je er een paar woorden per dag bij. Na twee jaar kan je de les een beetje volgen. Er is een vrijwilliger die als taalcoach helpt en die leert je iedere week ook een paar woorden, maar die ben je vaak de volgende week al weer vergeten omdat je ze niet systematisch herhaalt
Verhaal 2, met Anki
Stel je bent in vluchteling uit Eritrea. Je zit in een asielzoekers centrum, daar hangt een flyer om Nederlands te leren met Anki. Je hebt een samsung en je download gratis Ankidroid. Daarin open je de woordenlijst Nederlands- Tigrinya. De eerste dag leer je de 20 meeste gebruikte Nederlandse woorden, met uitspraak. Dat kost je een 30-60 minuten. Daarna stopt Anki. De volgende dag komen er twintig nieuwe woorden, en herhaal je de twintig woorden van gisteren. Sommige vind je nog steeds moeilijk, die komen op dag drie terug. Sommigen klinken bekend en vind je makkelijker, die herhaal je pas volgende week. Dat gaat automatisch.
De eerste 8 weken leer je meer dan 1000 nieuwe woorden, waardoor je al 75% van woorden op papier herkent. Soms lees je een zin en begrijp je uit de context al het woord wat je niet kent. Dat woord voeg je zelf toe aan je Anki lijst. Na 6 weken ontdek je dat je ook meer dan 20 woorden kunt leren per dag. Je past dit aan naar 40, je hebt toch tijd zat. Je bent nu drie maanden bezig en kent de meest gebruikte 4000 woorden. Je herkent
85% van de geschreven woorden (tenzij je Max Havelaar leest natuurlijk). Intuitief begin je soms al wat grammatica te snappen: koken -> gekookt. Vervolgens krijg je eindelijk les. Je snapt 95% van de les en de grammatica wordt ineens veel logischer. Je kunt actief vragen stellen en begrijpt het antwoord. Met je taalcoach bespreek je nog wat ingewikkelde dingen (als/dan) en het kofschip. Het gaat zo goed dat je nieuwe vluchtelingen opvangt en op weg helpt met de app en soms zelfs Nederlandse les geeft. Na een jaar spreek je zoveel Nederlands dat je een eenvoudige baan kunt zoeken .
Het project tot nu toe
Er zijn online verschillende frequentie woordenboeken. Ik heb daar zoveel mogelijk vertalingen bijgezocht. Voor de snelheid heb ik voor een paar honderd euro een Arabische vertaler ingehuurd. Daarmee zijn 1650 woorden vertaald.
Vrienden, familie,collega’s en mensen die dit een goed initiatief vinden hebben samen zo’n 2500 uitgesproken woorden gedownload. Het resultaat heb ik samengevoegd en gedeeld via de Anki site. Op deze site heb ik ook woordenlijst geplaatst onder Ankiproject. Ik heb een korte flyer gemaakt in Arabisch en Tigrinya en die ook online gezet. Hierin staan korte instructies om aan de slag te gaan. De flyer wil ik verspreiden bij bibliotheken en azc’s. Alles is makkelijk deelbaar via social media.
Aan de slag?
Instructies voor taalcoaches
Overzicht van downloadbare decks in verschillende talen
Instructies in Arabisch
Instructies in Tigrinya
Wil je meehelpen?
Hoewel het project al een heel eind op weg is is er nog van alles, lees hier wat je allemaal zou kunnen doen
Waarom Anki? Er zijn al zoveel andere apps
- De spaced repetion system (SRS) is een essentiele, en bewezen methode om informatie efficient te memoriseren. Weinig andere apps hebben dat. Srs is het verschil tussen deze week leren, of definitief onthouden
- Anki is beschikbaar op desktop (voor meerdere mensen op 1 pc) en mobiel, je kunt dus ‘s avonds in de trein nog even wat woorden leren
- Het is gratis
- Je kunt er zelf woorden aan toevoegen, en lijsten van anderen downloaden, of onnodige woorden verwijderen
- De app is te bekijken in Nl, Engels, Arabisch en nog tientallen talen
- In de gemaakte woordenlijsten hoor je direct het woord
- Leuk om te weten, Anki is ook gebruikt om feitjes te leren door de alltime recordhouder Jeopardy. En is daarnaast door miljoenen mensen gedownload
Er zijn uitprintbare flyers met instructies, hang jij er een op bij de bibliotheek, talenschool?
Video: belangrijkste werkwoorden leren met Ankidroid.
* Op de website forvo.com staan praktisch alle woorden in alle talen uitgesproken door native speakers. Je kunt daar horen hoe een woord klinkt en het downloaden voor je Anki collectie.
Anki project gaat verhuizen naar http://www.ankipedia.com/